Beste jij die dit leest,
Soms krijg je één diagnose: autisme. Soms: ADHD. Maar er zijn ook mensen bij wie beide tegelijk spelen. Dat heet AuDHD. Voor veel buitenstaanders is dat een onbekende term. Toch is het voor wie ermee leeft dagelijkse realiteit – en vaak een ingewikkelde mix. Daarom schrijf ik deze brief. Niet om zielig te doen, maar om te laten zien hoe het écht werkt.
Wat AuDHD níet is
- Het betekent niet dat ik “dubbel lastig” ben of “het ergste van twee werelden”.
- Het betekent niet dat ik altijd druk, chaotisch én star ben. Het ene moment kan ik vol energie zijn, het andere moment volledig vastlopen.
- Het betekent niet dat ik geen keuzes kan maken of niet weet wat ik wil. De werkelijkheid is dat mijn hoofd vaak twee systemen tegelijk draait – en dat die niet altijd synchroon lopen.
- Het is geen hype en geen etiketje voor “iedereen is tegenwoordig een beetje zo”. Het is een echte, vaak vergeten combinatie die veel verklaart.
Wat AuDHD wél betekent
- Het betekent dat de kenmerken van autisme en ADHD elkaar soms versterken en soms botsen.
- Ik kan hypergevoelig zijn voor prikkels én tegelijk hunkeren naar constante stimulatie. Dus ik kan overprikkeld raken in een drukke ruimte, maar ook kapotgaan van verveling in stilte.
- Mijn behoefte aan structuur (autisme) en mijn moeite met volhouden van die structuur (ADHD) maken dat ik vaak tussen uitersten slinger: van strak plannen tot complete chaos.
- Executieve functies zijn vaak een dubbel gevecht: plannen, organiseren, starten, stoppen… terwijl mijn brein tegelijk méér details oppikt en dieper verwerkt dan gemiddeld.
- RSD (Rejection Sensitive Dysphoria) slaat vaak nóg harder toe: kritiek raakt niet alleen mijn ADHD-deel, maar ook het autistische stuk dat toch al onzeker is over “erbij horen”.
Waarom dit belangrijk is
Van buiten zie je vaak alleen fragmenten. De chaos, of de terugtrekking. De creativiteit, of de stilte. Maar de realiteit is dat ik bijna constant heen en weer geslingerd word tussen uitersten. Het kost energie om dat te verbergen, nog meer energie om het uit te leggen – en soms blijft er niets over om gewoon mezelf te zijn.
Als je AuDHD niet kent, zie je misschien alleen iemand die “tegenstrijdig” lijkt: druk én teruggetrokken, dromerig én perfectionistisch, slim én chaotisch. Maar wat je ziet, is geen tegenstrijdigheid – het is de combi van twee bedradingswijzen die elkaar kruisen.
De diagnose AuDHD is geen hokje. Het is een sleutel. Het verklaart waarom ik niet volledig pas in de plaatjes van “typisch autisme” of “typisch ADHD”. Het maakt zichtbaar wat ik jarenlang zelf niet kon verklaren.
Iedereen is uniek
Geen twee mensen met AuDHD zijn hetzelfde. Sommigen herkennen zich meer in hun autistische kant, anderen meer in hun ADHD-kant. Deze brief geeft een kader, geen handleiding. Het belangrijkste blijft: vraag hoe het voor míj werkt, of voor degene die je voor je hebt.
Tot slot
Ik ben niet tegenstrijdig. Ik ben complex. En dat is iets anders.
Wat jij kunt doen, is kiezen: zie je alleen de chaos en de botsingen, of zie je ook de kracht van die combinatie – de creativiteit, de intensiteit, het vermogen om de wereld vanuit meerdere hoeken te zien?
Dat verschil maakt voor mij alles uit.
